“Een escape room is nu veel meer dan een kamer met slotjes”
Van een kamer met koffers, kisten en vooral veel sloten, schuift de term escape room steeds meer op richting de kant van theater. De belevingen bestaan tegenwoordig vaak uit meerdere kamers. De kamers zijn tot in de puntjes in thema ingericht. En de gebruikte technieken blazen de spelers (soms letterlijk) omver. Dit artikel gaat over de geschiedenis van Escape rooms en de evolutie die ze in de afgelopen jaren hebben doorgemaakt. Een interessante reis, die nog lang niet ten einde is.
Het ontstaan van escape rooms
De eerste escape games waren niet fysiek te spelen, maar digitaal. In het begin van de jaren ’90 waren zogenaamde ‘point & click’ adventure games erg populair. Jouw virtuele personage zat vast in een kamer. Vaak met 4 muren, een deur en een heleboel spullen die daar niet direct thuis horen. Jouw taak: Gebruik de spullen die je tot je beschikking hebt om uit de kamer te ontsnappen. Uit deze spelletjes komt ook de tijdsdruk die je in veel escape rooms van vandaag ziet.
Tot op een prachtige dag in het jaar 2007 in Kyoto Japan een nieuw bedrijf wordt opgericht met de naam SCRAP. Dit bedrijf brengt de populaire computerspelletjes tot leven! In een kamer gevuld met pittige puzzels, hangslotjes en cijferslotjes kunnen groepen tot 6 personen uit een echte kamer in de echte wereld ontsnappen. De escapers krijgen hiervoor 60 minuten de tijd. Dit blijkt een gigantisch succes te zijn.
Tegenwoordig is SCRAP een bedrijf dat aan duizenden escapers over de hele wereld toffe escape ervaringen biedt.
En toen ontplofte het…
In Kyoto werd geschiedenis geschreven want de kamer was een enorm succes. In de jaren die volgden kwamen er in Japen een flink aantal kamers bij. Vervolgens waaide het concept over naar Oost-Europa. Naar Boedapest, Hongarije. En niet zonder reden. Boedapest is namelijk de thuishaven van niemand minder dan Houdini, de wereldberoemde goochelaar die juist ontsnappingen tot een show wist te maken voor het grote publiek.
En toen ontplofte het. Escape rooms sloegen in als een bom. Als gezellig avondje uit, teambuilding activiteit of speciaal ontworpen om probleem oplossend vermogen te testen. Eerst in Oost-Europa, maar al snel trok de rage naar het westen van Europa en daarna naar de Verenigde Staten. Escape rooms plopten uit de grond als paddestoelen.
Het concept was vrij eenvoudig en vooral erg goedkoop om te openen. Dit waren zo’n beetje de zaken die je nodig had om een escape room te beginnen:
- Afgesloten ruimte
- Aantal koffers, kisten en dozen
- Hang- en cijferslotjes
- Gastheer/gastvrouw
- Timer of klok
Mooier, beter, avontuurlijker
Vanaf het moment dat escape rooms populair zijn geworden, hebben de meest creatieve personen die deze planeet kent, zich gestort op dit kansrijke concept. De escape rooms die worden gebouwd krijgen steeds meer raakvlakken met theater en de gaming industrie.
De kamers worden steeds mooier. De tijd van een kale kamer met een paar kisten is voorbij. Escape rooms worden gebouwd met het doel om spelers op te laten gaan in de beleving. Bij Unlock Adventures hebben we voor onze Western Kamer een compleet goudzoekers stadje nagebouwd inclusief goudmijn. In De Viking en Castle Escape loop je rond in een middeleeuws kasteel en tijdens je escape uit Nova Zembla begeef je je tussen de ijsschotsen in een 16e eeuws schip. Onze kamers nemen je mee in een verhaal. En dat verhaal wordt steeds belangrijker.
Naast een prachtige aankleding, worden de gebruikte technieken steeds geavanceerder. Waar je ‘vroeger’ met je team aan een cijferslotje zat te prutsen, wordt er nu teamwork verwacht op manieren die je van tevoren niet kunt zien aankomen. Van aanraakgevoelige items naar levende kettingen tot zelfs hydraulisch aangedreven deuren en luiken. Je kunt het zo gek niet bedenken, er is een escape room die het heeft. Als je meer wilt lezen over die verschillende technieken die in escape land worden gebruikt, check dan dit artikel eens.
Nederland, escape land bij uitstek
Vanuit de geschiedenis van escape rooms, doen we even een fast-forward naar 2024. Inmiddels is het concept van een escape room bij iedereen bekend. Je moet tegenwoordig echt je best doen om iemand van tussen de 20 en 50 jaar te vinden die nog nooit een escape room heeft gespeeld. En dat is niet zo gek. Escape rooms zijn ontzettend leuk om te doen, kunnen uitstekend worden ingezet voor teamuitjes en als teambuilding activiteit en zijn daarnaast ontzettend geschikt om samen onvergetelijke herinneringen te maken.
Zo zijn er op dit moment meer dan 50.000 escape rooms in de wereld! En wist je dat Nederland een escape land bij uitstek is? Wij hebben inmiddels meer dan 1000 escape rooms in ons kleine 🐸-landje. Daarmee hebben we in Nederland de meeste escape rooms per vierkante kilometer.
Los van het feit dat wij Nederlanders blijkbaar gek zijn op escape rooms, worden de kamers overal in de wereld steeds geavanceerder. En als je naar de TERPECA lijst van 2023 kijkt, doet Nederland hier flink aan mee. Daarnaast is ook zeker een eervolle vermelding voor onze Zuiderburen op z’n plaats, want in België weten ze ook hoe je een fantastische escape room moet bouwen.
Verwachtingen voor de toekomst
Als we naar de lijn uit de geschiedenis van escape rooms kijken, worden escape rooms wereldwijd steeds mooier en geavanceerder. Maar het einde van deze ontwikkeling is nog lang niet in zicht. Er worden steeds nieuwe technieken toegepast om escapes steeds naar een nieuw level te trekken. Eén van die technieken is bijvoorbeeld VR (virtual reality) deze vorm van spel is natuurlijk afkomstig uit de gaming industrie, maar kan een mooie toevoeging zijn voor een escape room bedrijf.
– Eerlijk is eerlijk, persoonlijk houd ik meer van het oogcontact dat je hebt met je teamgenoten in een echte escape room.- Maar, er zijn ook hybride versies van virtual reality beschikbaar, waar het opzetten van een VR-bril slechts een klein onderdeel is van de hele escape beleving.
Naast die nieuwe technieken zien we ook de trend om steeds meer af te wijken van de originele ‘regels’ die bij een traditionele escape room horen. Je vind steeds meer kamers die geen 60 minuten, maar bijvoorbeeld 75 minuten duren. Zoals onze Western Escape. In Breda kun je zelfs voor 3 uur lang escapen in de Prison Escape. Een overweldigende escape ervaring in een echte gevangenis.
Ook het gebruik van acteurs wordt steeds populairder in huidige escape games. Dit gebeurde in het begin vooral bij de echte horror kamers. Waarbij je tijdens je escape kon rekenen op een plotselinge ontmoeting met een horror-clown of bloeddorstige seriemoordenaar. Een uitstekende stressfactor die er vooral voor zorgt dat je niet meer helder kunt nadenken. Best lastig als je een puzzel probeert op te lossen. 😉
Tegenwoordig zien we de acteur steeds vaker als ondersteuning voor het verhaal, dat steeds belangrijker wordt. Om de escapers zoveel mogelijk mee te krijgen in de sfeer en het verhaal van de kamer, kan de acteur dynamisch met de groep meewerken (of tegenwerken). Zo kan de acteur de groep een bepaalde kant op sturen, zonder dat het ten koste gaat van de onderdompeling in het verhaal.
Zoals je ziet, is het einde van de escape ontwikkelingen nog lang niet in zicht. En ook bij Unlock Adventures zitten we niet stil. We blijven innoveren, nieuwe kamers bedenken en ons best doen om onze ervaringen steeds mooier, beter en avontuurlijker te maken. Zo schrijven we de geschiedenis van escape rooms steeds opnieuw. Je kunt bij ons rekenen op een escape ervaring die je nooit meer zult vergeten. Dat is onze persoonlijke missie.
Ben je benieuwd geworden hoe het e.e.a. bij ons in z’n werk gaat? Ook daar heb ik een artikel over geschreven. Dus lees lekker verder!
